Karmin Maddesi (E120) Nedir? Nerede Kullanılır?

Sinem TÜRKAY
2 min readMar 4, 2021

--

Öncelikle gıda katkı maddeleri nedir, bunu biliyor muyuz?

Gıda katkı maddeleri, gıdanın reolojik ve tekstürel özelliklerini iyileştirmek için kullanılır. Bunun yanında gıdanın bozulmasını önleyerek uzun raf ömrüne sahip olmasını sağlar.

Şekil 1. Cochineal Böceği (Vahe Martırosyan)

Adını çok fazla duyduğumuz, bizim için yararlı mı zararlı mı olduğunu çözemediğimiz doğal gıda katkı maddesi Karmin; Dactylopius coccus (Cochineal) böceğinden elde edilen kırmızımsı renk pigmentidir. Ürün etiketlerinde E120 kodu ile görülür. Opuntia cinsi kaktüs üzerinde yaşar ve burada bulunan diğer canlıların yaşamını engeller. Cochineal özü hassastır, suda ve asitte çözünür. 100 gr kırmızı boya elde etmek için yaklaşık 14000 Cochineal böceği gerekmektedir. Şekil 2, Karmin’in kimyasal yapısını göstermektedir.

Şekil 2. Karmin

Karmin’in gıda sektöründe tercih edilmesinin en önemli nedenlerinden biri ise ışığa maruz kalmasına rağmen bozulmadan kalabilmesidir. Buna ek olarak pH ve sıcaklık gerektiren proseslerden etkilenmemektedir.

Karmin ürüne kırmızı renk vererek tüketicinin dikkatini çeker ve alım kararını kolaylaştırır. Karmin’in kullanım alanlarına baktığımızda şekerlemeler, reçeller, meyveli yoğurtlar, alkolsüz aromalı içkiler, et ürünleri, domates sosları, dondurmalar, tütsülenmiş balıklar, çorbalar vb. ürünler vardır. Gıda ürünlerinin yanında kozmetik sektöründe, boya sektöründe de kullanılır.

Karmin adından çok sık bahsedilmesinin sebeplerinden biri ise helalliği hakkında kesin bir bilgi bulunmamasıdır. Mezheplere göre farklılık gösterir. Hanefi, Şafii ve Hanbeli mezheplerine göre böcek yemek haram sayılırken Maliki mezhebine göre caiz sayılmaktadır. Sonuç olarak İslama uygun görülmemektedir.

Peki! Karmin yerine başka maddeler kırmızı rengi verebilir mi?

Antosiyanin içeren Hibiscus, kırmızı pancar, Monascus gibi ürünler kırmızı renk vermesi için kullanılabilir.

Sinem TÜRKAY

Kaynakça: Küçüköner, E. (2020). Koşineal (Karmin) ve şellak üretimi ve helallik açısından değerlendirme. Helal ve Etik Araştırmalar Dergisi, 2(1), 39–49.

--

--